BY: SEVZ VIDAL
Ilang tulog na lang, magdedesisyon na ang banwaan sa kung siisay ang magkakarapot kan pamamahala kan satuyang gobyerno sa local o nasyonal na lebel. Ang eleksion na ini makasaysayan nin hule ta gigibohon ta ini sa tahaw nin sarong pandemya. Dai pa ngani nag-eeleksion may mga Maritess nang nagsasabi na after the election magkakaigwa ning lockdown nationwide. Dai masabutan kung totoo o bako ang siring na sabi-sabi kan mga Maritess.
Alagad sa sarong banda, ang eleksion dindi satuya napapalibutan nin manlaen-laen na mga paagi tanganing manggana ang sarong kandidato. Asen ang sarong bagay na pinaka-orog iyo ang vote buying. Saghom na ang mga botante niato kan siring na kultura. Right and left, ang mahihiling mo na insidente nin vote buying. Yaon ang sabon, noodles, grocery items, asen iba pang mga bagay bagay na biga panara-o sa satuyang mga botante ngani sanang mako-a ang boto ninda. Asen ang orog na biga halat kan satuyang mga botante iyo ang kuarta. Datong. Perak. 500, 1000, 1500, 2000, 2500, 3000? Haen an daw an?
Ang batas manongod sa vote buying bako man na epektibo nin hule ta parte na kan kultura naito ang vote buying. Makunit na ining mahale sa ugali niatong mga botante. Kung magpapadagos an sistema na ini-o, herak man kan satuyang banwaan.
Herak kan satuyang banwaan asen mga katawohan nin hule ta sa kalakaran ning vote buying dai nin magayon na futoro ang satuyang banwaan. Magiging dai ning pagbabag-o ang kalakaran sa gobyerno. Padagos na mamapayagpag ang harab-onan, ang darayaan, ang daing kanoltolan sa gobyerno. Dai kita maglaom na magkakaigwa nin pagbabag-o sa politika kan satuyang banwaan, kung dai man nin marahay na pagbabag-o sa kultura kan satuyang mga tawo sa panahon nin eleksion.
Kung kita na mismong mga botante dai magbabag-o sa satuyang mga sadili sa panahon ning eleksion, wara man nin pagbabag-o sa mga klase nin kandidato na manggagarana sa eleksion. Kaya sa katapus-taposi lugmok man siempre ang pangogobyerno kan mga politico na makaruluwas nin hule ta kita mismo dai nagbabag-o sa satuyang pag-uugali asen kultura sa panahon nin eleksion.
Dai nin asensong mangyayare sa satuyang banwaan asen kasaradayan nin hule ta ang kapinonan kan lambang eleksion dati nang dispalinghado. Dati nang sala ang kapinunan. Asen ang kapinunan iyo ang vote buying. Because of vote buying our government is into the wrong start. Dai ning magiging magayon asen marahayon na daragan ang gobyerno saen man na lupalop kan banwaan nin hule ta ang kapinonan dati nang lapa. Asen kalapaan ang vote buying.
It is sad to note that during the campaign period, candidates are full of promises. Candidates are full of excellent dreams for their constituent. Candidates are full of creative plans and projects for the so-called development of our community only to be forgotten after election. Simply because we are into the wrong start. And the wrong start is brought about by vote buying.
During the campaign period our voters and citizens are full of dreams for a brighter tomorrow. Our voters and citizen are full of hope that they will be taken out of poverty by their favorite candidates, only to be wiped out after election, because we are into a wrong start. And that wrong start is vote buying.
And what is worse, is that we seem to love this wrong thing we call vote buying. And worst we are looking forward to receive the money. And it seems we are damned in this cycle. Oh, what a wrong start!
