Sa pangaran kan Bicol Peryodiko, minapaabot kami nin odok sa boot asin dakulang pagpapa-Dios Mabalos sa gabos na mga minasimbag ning satong pangapudan para tabangan ang mga apektado kan pagsabog kan bulkan sa probinsya nin Batangas.
Dakul nin minadonar, cash or in kind bilang pagtumar aksyon sa sitwasyon na namamatean kan satong mga kababayan na apektado kan pag-alburuto kan bulkan.
Saro ining pagpapaheling nin pagiging malumoy na boot kan mga Catandunganon sa oras ning arog kaning mga kalamidad. Harus kita man pinag-aaguihan ning bagyo asin iba pang kalamidad kung kaya namamate ta man ang tunay na scenario kan arog kaining mga sitwasyon. Sundo sa petsa 30 kan Enero ang satong pagresibi kan saindong mga tabang na dadarhon kan satong team sa Batangas sa premerong semana kan Pebrero.
Minapaabot kita ning pagpapaDios Mabalos sa saindo gabos. God Bless you all Catandunganon!
***********
ISSUE OF THE WEEK: Nataraka ang kadaklan sa mga taga kapitolyo kan magpaluwas ning un-numbered memorandum si suspended governor Joseph Cua kung saen pinagdederihiran kaini ang opisina kan local asin national agencies kabale na ang mga department heads maging mga bangko asin tanganing ipaaram na siya na ang matimon sa renda kan lokal na govierno.
Sa memorandum na pirmado mismo kan gobernador na may petsang Enero 15, ipinapaaram niya na siya minatukaw na sa pwesto bilang gobernador kan probinsya asin pinag-eenvokar ang virtud kan Section 66 (b) kan Republic Act 7160, otherwise known as, Local Government Code of 1991. “The undersigned hereby assumes office effective immediately with all the power, duties and functions inherent to the office of the governor”.
Ang Section 66 minasabi; (b) The penalty of suspension shall not exceed the unexpired term of the respondent or a period of six (6) months for every administrative offense, nor shall said penalty be a bar to the candidacy of the respondent so suspended as long as he meets the qualifications required for the office.
Nin huli kan sinabi ng memorandum, harus naprakasar ang transaction kan kapitolyo nin huli sa pagkaribong kung sisay ang tunay na bibistuhon na lehetimong gobernador kan probinsya.
Sa parte ni Acting governor Shirley Abundo, dai man imediatementeng naghale ini sa rason na kaipu niya nin direktiba sa DILG na iyo ang nagdesignar sa saiya nin huli sa suspension ni Cua.
Harus, kan petsa 16 and 17 kan magkaigwa ning stalemate sa renda kan kapitolyo asin nag-abot din sa punto na parehong dai gapirma ang duwang opisyal sa mga importanteng transaction kan govierno.
Petsa 18 nin hapon kan pormal ng magbaba nin direktiba ang opisina ni Regional Director Anthony Nuyda na minarekunucir ki Acting Governor Abundo na iyo pa man guiraray ang saindang pinagrerekunucir na gobernador pending sa resolution kan issue sa opisina ni Secretary Eduardo Año kan DILG.
Nin huli kani, dagus ang transaction kan mga bangko kan govierno asin ipinapadagus na sana ang enot ng napirmahan kan Acting para sa pasweldo kan mga casuals asin job orders kan kapitolyo.
Nagpaluwas na nin memorandum ang acting governor sa gabos na mga opisina basado sa naging statement kan DILG na siya pa man guiraray ang acting governor kan Catanduanes.
Ang hapot, tama ba ang imediatementeng paglaog kan suspended governor sa kapitolyo sa ibong kan dai ning magkakanigong abiso guikan sa mga nanunungdan na ahensya?
Ang kasimbagan, siyempre “bako” nin huli ta dapat guikan sa mga nanunungdan na ahensya, partikular DILG ang matau nin otoridad sa sisay man na may lehitimong mandato.
Sa normal na transaction, gabos na mga tinatawan ning poder sa govierno, perming igwa nin nakakaputan na direktiba, arog kan appointment tanganing lehitimong makapag-function ka, or else tantamount to usurpation of functions or authority. (Munan kaan mag quo warranto si Solgen Calida hehe).
Sa simpleng appointment kan sarong casuals, job orders maging mga permanent post dapat igwa nin magkakanigong designation o appointment guikan sa proper authority or else you are intruder.
Sa kaso ni governor Cua, igwa dapat siya nin bitbit na papel guikan sa DILG o arin man na ahensya de govierno na may lehetimong mandato na minatugot sa saiya tanganing makatukaw sa pwesto or else pwede kang sikaon o sipaon kaagad sa pwesto na pinagkaklamar niya.
Totoo, siya ang lehitimong binotohan sa pwesto, alagad sa presente, igwa pa ning legal impediment nin huli kan suspension na sarong taon makalihis na mapatunayan na nagkasala siya sa kasong administratibo kan Ombudsman.
Kung marurumduman niato, makalihis na makapagsumpa siya, binakante niya kaagad ang pwesto nin huli kan suspension order hale sa saiyang premerong termino kan bulan nin Abril.
Sa surat kan saiyang abugado na si Atty. Maria Nympha Mandagan kan Manlaw office sa DILG regional office nagtau sana man ini nin notice na maasumir na sa pwesto si Gov. Cua asin dai ngani nakalaag kung minahagad na siya nin permiso tanganing magtukaw na sa pwesto.
Pero, nin huli kan paghapot kan nagkakapirang bangko asin ahensya sa DILG kung sisay ang dapat na saindang bistuhon na gobernador asin sa mismong inquiry ni kung kaya nagkaigwa nin direktiba si Nuyda na si Abundo pa man guiraray ang saindang pinagbibistong gobernador. Maging si Secretary Año sa sarong test message sa sarong taga media pinagsabi kaining suspendido pa si Cua until April 30 kung kaya, mantinidong si Acting governor Abundo ang dapat na miraron kan mga ahensya de govierno.
Ang sunod na hapot, ano ang otoridad kan sarong law office na magpaaram na matukaw na ang saiyang kliyente sa pwesto na mina cite ning dakul na mga jurisprudence sa nasyon maging sa united states?
Well, ang mga rasones balido, puros may basehan, alagad, much better kuta na kung pinagsangat niya ini sa proper venue asin kung paburan, ini ang magiging armas kan gobernador tanganing hagadon sa DILG na iimplementar ang naging final verdict paborable sa saiya.
Ang issue sa pag-imponir ning excessive suspension na nakapalaman Sec 66 kan LGC, puros ini mareremedyuhan sa korte. Enot, after kan decision, motion for reconsideration asin kung dai pinagdangog pwedeng iapelar sa court of appeals asin kung igwa nin mali sa decision asin kung igwa ning pag-abuso sa lado kan Ombudsman, pwede ining isairarom sa petition for certiorari o mas bistado sa grave abuse of discretion amounting to lack of jurisdiction.
Ang hapot, pinag-exhaust ba kan gobernador ang saiyang remedy kan magdecision ang Ombudsman? Kung dai ini nagibo sa mga allowable period, therefore, talagang hahalaton niya ang sarong taon na punitive suspension kan Ombudsman antes niyang maipagpadagos ang saiyang serbisyo.
Ang ikatolong hapot, kung magiging pinal ang decision kan DILG na dai siya patukawon, ano ang implication kan saiyang paglaog sa kapitolyo asin pagpirma nin memorandum asin iba pang mga transaction kan kapitlyo na dai ning magkakanigong otoridad?
Ingkaso igwa ning magsampa nin reklamo, kabale digdi sa posibleng kahampangon na panibagong kaso, iyo ang usurpation of authority or usurpation of official functions na igwa ning penalidad na 6 months to 6 years na imprisonment.
Nin huli ta apple of the eye ang gobernador kan saiyang mga kontraryo sa politico, much better na igwa ning reliable thinktank tanganing dai masiripan ning mga labot kan saiyang mga kontra partido, or else permi arog kaini ang man mangyayari.
